- ماهواره‌بر «قائم-۱۰۵» و ماهواره «نور-۴» تا سال آینده پرتاب می‌شود +فیلم
- صالح قاسمی: سازمان برنامه و بودجه پاشنه آشیل موفقیت قانون جوانی جمعیت است
- سپاه ۷۳ مجتمع آبرسانی برای ۳۵۰۰ روستا میسازد
- رشد خزنده دلار نیما/ پروژه تکنرخسازی ارز کلید خورد؟
- سلطان مصرف برق تهران کشف شد؛ مصرف برق یک محله در یک خانه شمال شهر!
- رشد ۸ درصدی؛ دشوارِ ممکن!
- شیعیان شبه قاره روی گسل ناامنی و تروریسم
- ترور شهید هنیه باشلیک پرتابه کوتاهبرد انجام شده است
- به مناسبت روز بزرگداشت شهدای مدافع حرم؛
- جنگ آبی؛ مجازات بیرحمانه علیه ساکنان کرانه باختری
- سومین پیروزی مادورو؛ اتمسفر پایدار ضدآمریکایی در منطقه لاتینتبار
- قول سدید رئیس‌جمهور در آیین پیروی از ملت
- دولت چهاردهم و مسئله «آسیبهای اجتماعی»
- بازی دو سر باخت؛ رهآورد فرش قرمز برای یک جانی تحت تعقیب
- نفوذ داعش به خلیج فارس؛ اثبات ناکارآمدی سازوکارهای امنیتی شورای همکاری
دوشنبه ؛ 26 شهريور 1403 مروری بر نقش خانواده، مدرسه و دانشگاه در تحقق شعار سال
تولید «دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» و نقش ۳ نهاد اجتماعی
• خانواده؛ خانه اول خلاقیت و پیشرفت • مدرسه؛ گام دوم برای خلاقیت و پیشرفت • دانشگاه؛ پیشران خلاقیت و پیشرفت سه مولفه در تحقق شعار امسال،.
سال ۱۴۰۱ در حالی آغاز شد که رهبر معظم انقلاب در ادامه نامگذاری سال‌های اخیر با عناوین مرتبط با مقوله «تولید»، امسال را با عنوان «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نامگذاری کردند. رهبر معظم انقلاب تلاش کرده‌اند تا در چند سال اخیر و متناسب با اوج گرفتن خباثت‌ها و نقشه‌های شوم دشمنان این مردم در کارزار جنگ اقتصادی و در حالی که عده‌ای ساده‌اندیش، دل به گشایش‌های بیرون از مرز‌ها خوش کرده‌اند، با طراحی عناوین خاص برای هر سال با محوریت «تولید»، مردم و مسئولان را به سمت و سوی خلاقیت و بن‌بست شکنی و استفاده از فرصت‌های موجود در داخل کشور سوق دهند و گفتمان عمومی کشور را به این سمت ببرند؛ یعنی همان تجربه‌ای که کشور‌های پیشرفته دنیا در قاره آسیا از قبیل: ژاپن و مالزی هم آن را از سر گذرانده‌اند و میوه شیرین آن را چشیده‌اند.
«تولید ملی»، «رونق تولید»، «جهش تولید» و «تولید، پشتیبانی و مانع‌زدایی» از عناوینی بوده است که توسط رهبر معظم انقلاب طی ۴ سال اخیر، هر سال را با این عناوین نامگذاری کرده‌اند و حالا نوبت به «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» رسیده است». اما علت اصرار بر مقوله تولید در نامگذاری سال‌های اخیر چیست؟
رهبر حکیم انقلاب علت این اصرار را در پیام نوروزی امسال اینطور بیان کردند؛ «تولید، کلید حل مشکلات اقتصادی کشور است. تولید ملّی در واقع راه اصلی عبور از سختی‌ها و دشواری‌های اقتصادی برای کشور است. یعنی مهمترین مسائل اقتصادی کشور را مسئله تولید، رواج تولید ملّی و رونق تولید ملّی، حل می‌کند. طبیعت تولید این است. این است که ما روی تولید تکیه کردیم؛ یعنی رشد اقتصادی را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، تورم را کاهش می‌دهد، درآمد سرانه را افزایش می‌دهد، رفاه عمومی ایجاد می‌کند. علاوه بر این، دارای تأثیرات روانی است؛ اعتماد به نفس ملّی را بالا می‌برد، احساس عزتمندی را در ملّت به وجود می‌آورد. تولید، چنین اکسیری است».
قرار نیست نامگذاری هر سال، دستاویزی برای کار‌های تبلیغاتی و نمایشی عده‌ای قرار گیرد، بلکه باید این نامگذاری‌ها مقدمه‌ای برای برنامه‌ریزی شفاف و اقدام فوری و منظم باشد؛ همان چیزی که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفت.
حالا سوال اینجاست که – صرف نظر از وظیفه مسئولان کشور برای پیگیری تحقق شعار سال – سه نهاد اصلی و زیربنایی اجتماع، یعنی «خانواده، مدرسه و دانشگاه» چه نقشی می‌توانند در تحقق شعار سال، به ویژه در سال «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» ایفا کنند؟
• خانواده؛ خانه اول خلاقیت و پیشرفت
خانواده، نخستین محیط اجتماعی است که هر فرد در زندگی‌اش تجربه می‌کند و به عبارتی، هسته اولیه تربیت و مرام اجتماعی او در خانه و خانواده شکل می‌گیرد. اینکه فرد در اجتماع قانونمدار، خلّاق، امیدوار و سختکوش باشد یا فردی بی‌انضباط، منفعل، تنبل و ناامید، تا حد قابل ملاحظه‌ای به محیط خانوادگی و نوع شکل‌گیری شخصیت او برمی‌گردد.
بنابراین، یکایک خانواده‌های ایرانی می‌توانند با ترویج روحیه مطالعه، خلاقیت و حل مسئله و کار گروهی و تیمی در بین فرزندانشان، به سهم خود زمینه ورود انسان‌هایی را به محیط جامعه فراهم کنند که می‌توانند به خوبی یاد بگیرند و به خوبی ایده‌های خود را پیاده کنند و هرجا هم به بن‌بستی برمی‌خورند، بدون آنکه دست و پای خود را گم کنند، راه شکستن آن بن‌بست را پیدا کنند.
• مدرسه؛ گام دوم برای خلاقیت و پیشرفت
۱۲ سال از زندگی هرکدام از افراد جامعه در محیط مدرسه – از ابتدایی تا دبیرستان – می‌گذرد. این مدت، فرصت کمی نیست و اگر هوشمندانه برای این دوره از زندگی افراد برنامه‌ریزی شود، می‌توان جامعه را برای تحول در حوزه تولید و پیشرفت اقتصادی دگرگون کرد.
به اعتقاد کارشناسان، آموزش‌هایی که در نظام آموزشی فعلی ما ارائه می‌شود، غالبا غیرکاربردی و غیرمفید است و دلیل آن هم این است که فرد بعد از اخذ دیپلم، عملا مهارت خاصی در اجتماع ندارد، مگر آنکه حتما در رشته‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای درس خوانده باشد.
حامد محمدی کارشناس مسائل آموزشی در این باره، به تکلیف قانون برنامه چهارم توسعه اشاره می‌کند که قرار بود بر اساس آن، علاوه بر دانش‌آموزان فنی و حرفه‌ای و کاردانش، به دیگر دانش‌آموزان هم حداقل یک مهارت کاربردی آموخته شود، اما برنامه ششم توسعه هم رو به اتمام است و خبری از اجرای آن حکم قانونی نیست.
احیاء آن تدبیر و تکلیف قانونی، می‌تواند زمینه تحقق شعار سال را در نظام آموزش و پرورش تا حد قابل ملاحظه‌ای فراهم کند.
• دانشگاه؛ پیشران خلاقیت و پیشرفت
دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان وابسته به آن‌ها که علم و فناوری روز دنیا را در مقیاس کارگاه‌های کوچک در خدمت تولید محصولات مختلف می‌گیرند، می‌توانند موتور محرک کشور برای «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» باشند.
به گفته دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، در حال حاضر «حدود ۶ هزار و ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان داریم که در سال ۱۳۹۹ حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان فروش داشته‌اند و ۴۰۰ هزار شغل مستقیم نیز ایجاد کرده‌اند».
ستاری معتقد است: «باید آموزش را به سمت و سویی سوق دهیم که دانش آموختگان دانشگاه‌ها، خود کارآفرین باشند؛ همچنین باید شرایطی را ایجاد کنیم که اشتغال و کارآفرینی از دل دانشگاه رخ دهد تا تأثیرگذاری وجود یک دانشگاه توسط مردم جامعه احساس شود. پارک‌های علم و فناوری، ظرفیتی ایجاد می‌کنند که ایده‌های نوآورانه، راه خود را به سوی بازار پیدا کنند و در این مسیر، پارک علم و فناوری یک بستر نرم‌افزاری را بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی، در اختیار فرد خلاق و نوآور قرار می‌دهد تا بتواند ضمن دریافت خدمات لازم، تبدیل ایده‌اش به محصول یا خدمت را دنبال کند».
با توجه به تاکید دین اسلام بر اهمیت «علم نافع»، به نظر می‌رسد نقش دانشگاه‌ها در ارائه آموزش‌های مفید و کاربردی که منجر به شکوفایی در تولید و اشتغال شود، موثرتر از قبل شده است.
«تولید ملی»، «رونق تولید»، «جهش تولید» و «تولید، پشتیبانی و مانع‌زدایی» از عناوینی بوده است که توسط رهبر معظم انقلاب طی ۴ سال اخیر، هر سال را با این عناوین نامگذاری کرده‌اند و حالا نوبت به «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» رسیده است». اما علت اصرار بر مقوله تولید در نامگذاری سال‌های اخیر چیست؟
رهبر حکیم انقلاب علت این اصرار را در پیام نوروزی امسال اینطور بیان کردند؛ «تولید، کلید حل مشکلات اقتصادی کشور است. تولید ملّی در واقع راه اصلی عبور از سختی‌ها و دشواری‌های اقتصادی برای کشور است. یعنی مهمترین مسائل اقتصادی کشور را مسئله تولید، رواج تولید ملّی و رونق تولید ملّی، حل می‌کند. طبیعت تولید این است. این است که ما روی تولید تکیه کردیم؛ یعنی رشد اقتصادی را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، تورم را کاهش می‌دهد، درآمد سرانه را افزایش می‌دهد، رفاه عمومی ایجاد می‌کند. علاوه بر این، دارای تأثیرات روانی است؛ اعتماد به نفس ملّی را بالا می‌برد، احساس عزتمندی را در ملّت به وجود می‌آورد. تولید، چنین اکسیری است».
قرار نیست نامگذاری هر سال، دستاویزی برای کار‌های تبلیغاتی و نمایشی عده‌ای قرار گیرد، بلکه باید این نامگذاری‌ها مقدمه‌ای برای برنامه‌ریزی شفاف و اقدام فوری و منظم باشد؛ همان چیزی که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفت.
حالا سوال اینجاست که – صرف نظر از وظیفه مسئولان کشور برای پیگیری تحقق شعار سال – سه نهاد اصلی و زیربنایی اجتماع، یعنی «خانواده، مدرسه و دانشگاه» چه نقشی می‌توانند در تحقق شعار سال، به ویژه در سال «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» ایفا کنند؟
• خانواده؛ خانه اول خلاقیت و پیشرفت
خانواده، نخستین محیط اجتماعی است که هر فرد در زندگی‌اش تجربه می‌کند و به عبارتی، هسته اولیه تربیت و مرام اجتماعی او در خانه و خانواده شکل می‌گیرد. اینکه فرد در اجتماع قانونمدار، خلّاق، امیدوار و سختکوش باشد یا فردی بی‌انضباط، منفعل، تنبل و ناامید، تا حد قابل ملاحظه‌ای به محیط خانوادگی و نوع شکل‌گیری شخصیت او برمی‌گردد.
بنابراین، یکایک خانواده‌های ایرانی می‌توانند با ترویج روحیه مطالعه، خلاقیت و حل مسئله و کار گروهی و تیمی در بین فرزندانشان، به سهم خود زمینه ورود انسان‌هایی را به محیط جامعه فراهم کنند که می‌توانند به خوبی یاد بگیرند و به خوبی ایده‌های خود را پیاده کنند و هرجا هم به بن‌بستی برمی‌خورند، بدون آنکه دست و پای خود را گم کنند، راه شکستن آن بن‌بست را پیدا کنند.
• مدرسه؛ گام دوم برای خلاقیت و پیشرفت
۱۲ سال از زندگی هرکدام از افراد جامعه در محیط مدرسه – از ابتدایی تا دبیرستان – می‌گذرد. این مدت، فرصت کمی نیست و اگر هوشمندانه برای این دوره از زندگی افراد برنامه‌ریزی شود، می‌توان جامعه را برای تحول در حوزه تولید و پیشرفت اقتصادی دگرگون کرد.
به اعتقاد کارشناسان، آموزش‌هایی که در نظام آموزشی فعلی ما ارائه می‌شود، غالبا غیرکاربردی و غیرمفید است و دلیل آن هم این است که فرد بعد از اخذ دیپلم، عملا مهارت خاصی در اجتماع ندارد، مگر آنکه حتما در رشته‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای درس خوانده باشد.
حامد محمدی کارشناس مسائل آموزشی در این باره، به تکلیف قانون برنامه چهارم توسعه اشاره می‌کند که قرار بود بر اساس آن، علاوه بر دانش‌آموزان فنی و حرفه‌ای و کاردانش، به دیگر دانش‌آموزان هم حداقل یک مهارت کاربردی آموخته شود، اما برنامه ششم توسعه هم رو به اتمام است و خبری از اجرای آن حکم قانونی نیست.
احیاء آن تدبیر و تکلیف قانونی، می‌تواند زمینه تحقق شعار سال را در نظام آموزش و پرورش تا حد قابل ملاحظه‌ای فراهم کند.
• دانشگاه؛ پیشران خلاقیت و پیشرفت
دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان وابسته به آن‌ها که علم و فناوری روز دنیا را در مقیاس کارگاه‌های کوچک در خدمت تولید محصولات مختلف می‌گیرند، می‌توانند موتور محرک کشور برای «تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» باشند.
به گفته دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، در حال حاضر «حدود ۶ هزار و ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان داریم که در سال ۱۳۹۹ حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان فروش داشته‌اند و ۴۰۰ هزار شغل مستقیم نیز ایجاد کرده‌اند».
ستاری معتقد است: «باید آموزش را به سمت و سویی سوق دهیم که دانش آموختگان دانشگاه‌ها، خود کارآفرین باشند؛ همچنین باید شرایطی را ایجاد کنیم که اشتغال و کارآفرینی از دل دانشگاه رخ دهد تا تأثیرگذاری وجود یک دانشگاه توسط مردم جامعه احساس شود. پارک‌های علم و فناوری، ظرفیتی ایجاد می‌کنند که ایده‌های نوآورانه، راه خود را به سوی بازار پیدا کنند و در این مسیر، پارک علم و فناوری یک بستر نرم‌افزاری را بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی، در اختیار فرد خلاق و نوآور قرار می‌دهد تا بتواند ضمن دریافت خدمات لازم، تبدیل ایده‌اش به محصول یا خدمت را دنبال کند».
با توجه به تاکید دین اسلام بر اهمیت «علم نافع»، به نظر می‌رسد نقش دانشگاه‌ها در ارائه آموزش‌های مفید و کاربردی که منجر به شکوفایی در تولید و اشتغال شود، موثرتر از قبل شده است.
منبع: هفته نامه تبیین
اشتراک گذاری:
ارسال نظرات